V Mielecki Festiwal Nauki i Techniki

„Ale to już było…” – reminiscencje z V Mieleckiego Festiwal Nauki i Techniki

30 i 31 maja 2014 roku mieszkańcy miasta Mielca i regionu byli świadkami ważnego dla całej społeczności wydarzenia. W tych dniach odbył się V Mielecki Festiwal Nauki i Techniki zorganizowany przez Centrum Kształcenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Mielcu, Akademię Górniczo-Hutniczą im. Stanisława Staszica w Krakowie oraz Samorządowe Centrum Kultury w Mielcu. Warto zaznaczyć, iż piąty, jubileuszowy Festiwal odbył się tak naprawdę w czterech miejscach. Dla przedsięwzięć zaplanowanych w piątek, kluczowym miejscem był Plac Armii Krajowej w Mielcu, gdzie skumulowało się najwięcej wydarzeń V Mieleckiego Festiwalu Nauki i Techniki. Ponadto w Samorządowym Centrum Kultury odbyły się wykłady popularnonaukowe dla młodzieży, a w Zamiejscowym Ośrodku Dydaktycznym AGH w Mielcu konferencja naukowa pod hasłem „Komercjalizacja badań naukowych w nowej perspektywie finansowej UE na lata 2014-2020”. Drugi dzień Festiwalu (sobota) był dniem otwartym Regionalnego Centrum Transferu Nowoczesnych Technologii Wytwarzania.

Bardzo dużym wsparciem dla organizatorów i wyróżnieniem dla Festiwalu – wydarzenia z pogranicza nauki, techniki, kultury i sportu był fakt, iż patronat honorowy nad imprezą objęli:

JM Rektor Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie

Prof. dr hab. inż. Tadeusz Słomka

Marszałek Województwa Podkarpackiego

Władysław Ortyl

Starosta Powiatu Mieleckiego

Andrzej Chrabąszcz

Prezydent Miasta Mielca

Janusz Chodorowski

Tegorocznym mottem przyświecającym idei Festiwalu były słowa Plutarcha z Cheronei – „Umysł nie jest naczyniem, które trzeba napełnić lecz ogniem który trzeba rozniecić”. Cele mieleckich festiwali, które miejmy nadzieję wejdą na stałe w kalendarz imprez miasta, od lat są właściwie niezmienne i należą do nich:

rozbudzenie zainteresowań technicznych oraz matematyczno-przyrodniczych poprzez uczestnictwo młodych mielczan w wykładach popularnonaukowych oraz w przemawiających do wyobraźni eksperymentach;
ukazanie świata nauki i techniki w atrakcyjnej i zrozumiałej formie;
promocja lokalnych inicjatyw edukacyjnych, w tym m.in. „Podkarpacie stawia na zawodowców” oraz „Młodzieżowa Akademia Umiejętności Technicznych”.

Ponadto tegoroczna formuła Festiwalu została wzbogacona o ważny element. Jest nim promocja kształcenia technicznego w związku z potrzebami gospodarki opartej na wiedzy oraz zainicjowanym już procesem utworzenia w Mielcu Wydziału Inżynierii Wytwarzania Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie.

Dyrektor Centrum Kształcenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Mielcu – Zdzisław Nowakowski, otwierając V Mielecki Festiwal Nauki i Techniki powiedział, że edukacja powinna wychodzić poza mury szkolne. Jednocześnie podkreślił, że nauka może być wielką przyjemnością wówczas, kiedy towarzyszy jej pasja poznawania – praktycznego poznawania zjawisk fizycznych, czy działania różnego typu urządzeń. Organizując poprzednie Festiwale promowaliśmy szkolnictwo zawodowe na poziomie średnim. Poprzez tak liczny udział wydziałów Akademii Górniczo-Hutniczej w Festiwalu, chcemy promować kształcenie techniczne na poziomie wyższym i chcemy, by to kształcenie było u nas w Mielcu – dodał dyrektor CKPiDN.

Jednym z honorowych patronów V Mieleckiego Festiwalu Nauki i Techniki był Marszałek Województwa Podkarpackiego Władysław Ortyl, który między innymi podkreślił, że inicjatywy takie jak festiwale nauki i doświadczenia za nimi idące, służą temu, aby kiedyś województwo podkarpackie miało Centrum Łukasiewicz, czyli coś na wzór słynnego Centrum Kopernik w Warszawie. Ponadto marszałek dodał, że w tym roku szczególnie wspieramy przedsiębiorczość, szkolnictwo zawodowe, ale i apelujemy o chwalenie zawodu inżyniera – jest on niezwykle ważny, daje perspektywy i szanse na zatrudnienie.

Zabierając głos podczas otwarcia Festiwalu Starosta Powiatu Mieleckiego Andrzej Chrabąszcz powiedział, że jest on szansą na pozytywne przeżycia, ciekawe spostrzeżenia i obserwacje, a także udowadnia, że ciągle szukamy nowych form nauki i podkreślamy ważność kształcenia technicznego. Wyprowadzając naukę spoza murów szkoły chcemy przybliżyć młodym ludziom przemysł. Dzisiaj działa on w oparciu o najnowocześniejsze technologie, techniki projektowania i wytwarzania. Ta propozycja przypadła do gustu młodym ludziom i to jest najważniejsze, bo w nich pokładamy swoje nadzieje – zwrócił uwagę gospodarz powiatu.

Prezydent Mielca Janusz Chodorowski stwierdził, że wartością dodaną V Mieleckiego Festiwalu Nauki i Techniki jest fakt, że obok naszej nauki, równie okazale występuje cały namiot mieleckiego przemysłu – to jest to, co przyciąga młodzież do ciężkiej pracy na studiach technicznych. Zdaniem prezydenta podobne inicjatywy warto organizować nawet gdyby po każdej takiej imprezie tylko jedna osoba zdecydowała się planować swoją przyszłość w odniesieniu do techniki i inżynierii.

Obecny na Festiwalu prof. Andrzej Tytko, prorektor ds. kształcenia Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie przyznał, że dzisiaj reprezentuje ogromną rzeszę 40 tysięcy studentów i pracowników AGH. Profesor Tytko podkreślił, że kawałek społeczności AGH jest w Mielcu – to, że nasza uczelnia może zajmować tak wysokie pozycje w podstawowych dziedzinach techniki (informatyka, mechanika, budowa maszyn, mechatronika) zawdzięczamy możliwości współpracy z tutejszym przemysłem. To on pokazuje nam obszary, w których warto działać, tutaj możemy testować swoje pomysły i doskonalić je. Również tutaj w Mielcu odnajdujemy wspaniałą atmosferę – powiedział prorektor Andrzej Tytko. Na zakończenie dodał, że przygotowane zostały fantastyczne stanowiska, które są zrobione pod kątem zabawy, ale tak naprawdę jest to ogromny potencjał naukowy.

Miasteczko namiotowe przygotowane na placu Armii Krajowej stało się doskonałą halą wystawienniczą dla kilkudziesięciu wystawców, wśród których znalazły się lokalne placówki oświatowe, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, a także wiele instytucji, stowarzyszeń czy firm z Mielca i innych regionów.

Akademię Górniczo-Hutniczą w Mielcu reprezentowało prawie 70 pracowników i studentów, którzy byli przedstawicielami 7 wydziałów: Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej (WFiIS), Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki (WIMiR), Wydział Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji (WIEiT), Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej (WIMiIP), Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki (WIMiC), Wydział Metali Nieżelaznych (WMN), Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska (WGGiOŚ). Program prezentacji popularnonaukowych przygotowany przez AGH był niezwykle ciekawy i spotkał się z zainteresowaniem i pozytywnym odbiorem, zarówno starszych, jak i młodszych uczestników V Mieleckiego Festiwalu Nauki i Techniki. Zaprezentowane eksperymenty, doświadczenia naukowe i urządzenia skupiały ogromną rzeszę mielczan w namiotach wystawowych AGH.

Wśród atrakcji przygotowanych na stoiskach wystawowych znalazły się bardzo nowoczesne rozwiązania, takie jak roboty czy symulatory lotów, ale także te bardzo proste. Wyjątkową popularnością cieszyło się płukanie złota przygotowane przez WGGiOŚ Akademii Górniczo-Hutniczej.

Wszyscy wystawcy przygotowali niezwykle ciekawy program, tak aby każda z osób będących uczestnikiem Festiwalu odnalazła coś, co wydawało się być przygotowane indywidualnie dla niego.

Plac Armii Krajowej w Mielcu i jego okolice stały się również areną szeregu imprez towarzyszących, czy uświetniających program V Mieleckiego Festiwalu Nauki i Techniki. Wymienić należy w tym miejscu „Artystyczno-naukowy zawrót głowy” – przegląd zespołów muzycznych przygotowany przez Gimnazjum nr 2 w Mielcu oraz „Bieg po wiedzę” połączony z konkursem ogólnej wiedzy technicznej koordynowany przez Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Mielcu. Dzięki zaangażowaniu i kreatywności dyrekcji, nauczycieli i uczniów z wymienionych szkół program V Mieleckiego Festiwalu Nauki i Techniki zyskał nowy wymiar, otwierając wydarzenie na kulturę, sztukę, naukę i sport. Inicjatywy zorganizowane przez Gimnazjum nr 2 oraz ZSO nr 1 spotkały się z ogromnym uznaniem uczestników Festiwalu i miejmy nadzieję, że na stałe wpiszą się w program Mieleckich Festiwali Nauki i Techniki.

Wiele uwagi uczestników Festiwalu skupiła akcja ratownicza przygotowana przez Powiatową Stację Pogotowia Ratunkowego oraz Państwową Straż Pożarną w Mielcu. W ramach przeprowadzonej symulacji wypadku drogowego ratownicy medyczni oraz strażacy przybliżyli mielczanom tajniki swojej codziennej pracy.

Kolejnym z miejsc, w którym skupiły się wydarzenia zaplanowane w ramach V Mieleckiego Festiwalu Nauki i Techniki był Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny AGH. Tam właśnie odbyła się konferencja naukowa pod nazwą „Komercjalizacja badań naukowych w nowej perspektywie finansowej UE na lata 2014-2020”. Do wygłoszenia wykładów zaproszeni zostali przedstawiciele świata nauki, pracy i samorządu. Prelegentów i przybyłych gości przywitał Zdzisław Nowakowski – Dyrektor Centrum Kształcenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Mielcu. Dyrektor poinformował zebranych o tym, że Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie objęła patronatem ideę popularyzacji nauki i techniki wśród mieleckiej młodzieży. Dalsze prowadzenie konferencji dyrektor przekazał dr. hab. inż. Bolesławowi Karwatowi – Kierownikowi ZOD AGH w Mielcu.

„Transfer technologii z uczelni do przemysłu” to tytuł wykładu, jaki wygłosił prof. Andrzej Tytko, Prorektor ds. Kształcenia AGH. Profesor wyjaśnił pojęcie innowacyjności, przedstawił różne metody oceny skuteczności i efektywności transferu innowacji. Na przykładzie wyników badań przeprowadzonych w Instytucie Technik Górniczych KOMAG w Gliwicach przedstawił zalecenia dotyczące procesu transferu innowacyjnych rozwiązań oraz komercjalizacji badań.

Tematem prezentacji Marszałka Województwa Podkarpackiego Władysława Ortyla było „Wzmacnianie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji w regionalnych oraz krajowych programach operacyjnych na lata 2014-2020”. Marszałek podał podział środków finansowych w ramach RPO WP 2014-2020, z którego wynika przeznaczenie 17,7 % środków na oś priorytetową pn. Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka. Marszałek stwierdził, że od roku 2009 wzrastają wydatki na B+R w województwie podkarpackim.

Kolejnym prelegentem był dr inż. Dominik Kowal. Przedstawił on doświadczenia Krakowskiego Centrum Innowacyjnych Technologii INNOAGH sp. z o.o. w transferze i kameralizacji nowych technologii ze świata nauki do gospodarki. Pan Dominik Kowal podkreślił konieczność połączenia kapitału intelektualnego z potrzebami rynku. Stwierdził, że „firmy wywodzące się z uczelni (tzw. spin-off), to ciekawy sposób ma komercjalizację wiedzy”. Aktualnie na rynku działa jedenaście firm spin-off, które wywodzą się z AGH.

Ostatnim prelegentem podczas konferencji był dr inż. Bogdan Ostrowski, Dyrektor Techniczny PZL Mielec. Tematem prezentacji była „Strategia innowacji PZL Mielec”. Dr inż. Ostrowski przedstawił historię udziału produktów mieleckiej firmy w przemyśle lotniczym, od popularnego Łosia (PZL.37B Łoś) po S-70i Black Hawk, a następnie omówił główne programy realizowane przez reprezentowaną przez niego firmę: produkcja struktur lotniczych, dostawa gotowych wyrobów i usługi posprzedażne. Za pomocą kilku zdjęć Dyrektor zaprezentował nowy wyrób zakładu – symulator lotów M28, w którym zastosowano tak zaawansowany poziom symulacji, że będzie można szkolić pilotów szybciej, taniej i lepiej niż na prawdziwym samolocie.

Na zakończenie konferencji dr hab. inż. Bolesław Karwat podziękował wszystkim przybyłym i podsumował spotkanie trafną sentencją – „Innowacyjność to sposób myślenia”.

Kolejną z atrakcji przygotowanych dla uczestników V Mieleckiego Festiwalu Nauki i Techniki były wykłady popularnonaukowe wygłoszone w sali widowiskowej Samorządowego Centrum Kultury. Wykłady przygotowano z myślą o młodzieży ze szkół gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych. Pierwszy z wykładów nosił tytuł „Fizyka i klocki Lego” i został przygotowany przez trzech studentów Politechniki Rzeszowskiej – Mateusza Salacha, Kamila Ryznara i Michała Szponda, którzy są pasjonatami nowoczesnych technologii programistycznych i sieciowych, a także fanatykami klocków Lego każdego rodzaju. Młodzi wykładowcy pokazali swoim słuchaczom interaktywne roboty wykonane z klocków Lego. Oprócz teoretycznych zagadnień, podczas wykładu uczniowie mogli również samodzielnie zaprogramować roboty, sterować nimi oraz brać udział w specjalnie przygotowanych zabawach.

Następny wykład, jaki zaproponowano młodzieży ze szkół ponadgimnazjalnych, nosił tytuł „Co fizycy widzą w chmurach?” i został wygłoszony, nomen omen, przez dr. inż. Łukasza Chmurę reprezentującego Akademię Górniczo-Hutniczą im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wykładowca przybliżył młodzieży związki fizyki i innych nauk ścisłych z otaczającą nas przyrodą. Dr inż. Chmura, jako pracownik Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowego Instytutu Badawczego, prowadzący swe obserwacje i badania w Wysokogórskim Obserwatorium na Kasprowym Wierchu, podzielił się z młodzieżą ciekawymi spostrzeżeniami wynikającymi z jego codziennej pracy, a tym samym pasji.

Również tematyka kolejnego z wykładów popularnonaukowych bezpośrednio dotykała związków techniki z przyrodą. Wykład zatytułowany „Czy energia odnawialna nas ocali?” wygłosił Paweł Zięba z Podkarpackiego Klastra Energii Odnawialnej, gdzie zajmuje się tematyką związaną z instalacjami fotowoltaicznymi. Pan Paweł Zięba współpracuje z Katedrą Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Rzeszowskiego. Podczas wykładu przybliżył uczniom zagadnienia związane z energią odnawialną, dokonał jej klasyfikacji i opisu, a także przedstawił możliwości z nią związane.

Ostatnią prelekcję pt. „Dlaczego helikopter lata?” wygłosił Grzegorz Luty, absolwent i doktorant Akademii Górniczo-Hutniczej, pracownik Polskich Zakładów Lotniczych w Mielcu. Pan Grzegorz Luty mówił nie tylko o budowie helikopterów i zasadach ich działania, ale również przybliżył słuchaczom historię powstawania tych maszyn.

Uzupełnieniem wykładów popularnonaukowych były prezentacje fotograficzne przygotowane przez grupę podróżników „TRZASK”. Pan Grzegorz Chachura opowiadał o podróżach z ogromną pasją i entuzjazmem, wzbudzając zainteresowanie słuchaczy i widzów. Wśród tematów pojawił się „Meksyk – ostre papryczki i tajemnicze cywilizacje”, a także „Kuba – podróż w czasie”. Barwne opowieści pana Grzegorza, uatrakcyjnione licznymi fotografiami zostały wzbogacone przez prezentację pamiątek z podróży.

Drugi dzień Festiwalu, pełnego wrażeń i atrakcji był przede wszystkim dniem otwartym Regionalnego Centrum Transferu Nowoczesnych Technologii Wytwarzania w Mielcu. Przeważająca część atrakcji została skierowana dla uczniów szkół gimnazjalnych, którzy mieli możliwość zapoznania się z bazą dydaktyczną RCTNTW uczestnicząc w konkursach, warsztatach, prezentacjach nowoczesnych urządzeń, a także obserwując pracę starszych kolegów. Z wielkim zadowoleniem obserwowaliśmy, iż w dniu otwartym RCTNTW uczestniczyli mielczanie, którzy przychodząc całymi rodzinami czynnie włączali się w uświetnianie wydarzeń festiwalowych.

Sobota była także możliwością do przeprowadzenia, bądź rozstrzygnięcia konkursów wiedzy technicznej. Wyłoniono zwycięzców i wręczono nagrody w konkursie o tytuł „Lidera Obróbki Ręcznej” i „Lidera Obróbki Skrawaniem”. Sobotnie wydarzenia stały się także kanwą do zorganizowania finału „Pierwszej edycji mieleckiego konkursu Mechatroniki i Robotyki w grupie klas gimnazjalnych” oraz „Pierwszej edycji mieleckiego konkursu Mechatroniki i Robotyki w grupie klas ponadgimnazjalnych”. Wszystkim zwycięzcom konkursów i laureatom serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów. Wyrażamy nadzieję, że „Młodzieżowa Akademia Umiejętności Technicznych”, która rozpoczyna działalność z inicjatywy Centrum Kształcenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Mielcu przyczyni się do wyłaniania nowych talentów, a także wypełniania w interesujący i konstruktywny sposób czasu wolnego młodych mieszkańców miasta i regionu.

Poniżej przedstawiamy zestawienie wyników konkursów zorganizowanych w ramach V Mieleckiego Festiwalu Nauki i Techniki.

„Lider Obróbki Ręcznej” w kategorii szkoły zawodowej

I miejsce – Seweryn Zieliński

II miejsce – Karol Leśniak

III miejsce – Adrian Ortyl

IV miejsce – Marek Leś

„Lider Obróbki Ręcznej” w kategorii technikum

I miejsce – Mateusz Kaczor i Konrad Pietras

II miejsce – Sebastian Cichowski i Albert Grabiec

III miejsce – Paweł Kopacz i Krzysztof Bugaj

IV miejsce – Wiktor Kupiec

„Lider Obróbki Skrawaniem”:

I miejsce – Łukasz Korzeń

II miejsce – Andrzej Wojtaszek

III miejsce – Rafał Bauer

IV miejsce – Rafał Łączak

Firma Haas i Abplanalp Consulting z zaangażowaniem włączyły się w organizację konkursu „Lider Obróbki Skrawaniem”, a także zaprezentowały pracę obrabiarek CNC. Zorganizowane prezentacje były także promocją Centrum Edukacji Technicznej Haas – HTEC w Mielcu.

W ramach projektu „Podkarpacie stawia na zawodowców” oraz „Młodzieżowej Akademii Umiejętności Technicznych” w RCTNTW odbyły się w liczne warsztaty dla młodzieży, które miały być namiastką planowanych przez CKPiDN w Mielcu przedsięwzięć zmierzających do upowszechniania wiedzy technicznej wśród dzieci i młodzieży. Niektóre z zajęć, takie jak warsztaty fotograficzne czy warsztaty z zakresu techniki modelarskiej były kontynuacją warsztatów piątkowych. Spotkały się one z ogromnym zainteresowaniem ze strony uczniów mieleckich szkół i być może przyczynią się do wyłonienia przyszłych talentów w dziedzinie fotografii i modelarstwa. Zbudowane przez młodzież modele rakiet kosmicznych z sukcesem zostały wystrzelone w powietrze, ku uciesze młodych inżynierów oraz wszystkich widzów. W ramach widowiskowych pokazów przygotowanych przez młodych modelarzy odbył się także pokaz zdalnie sterowanych modeli samolotów. Podczas warsztatów fotograficznych młodzież uwieczniła na zdjęciach zbudowane przez modelarzy rakiety, jednocześnie poznając tajniki sztuki fotografowania, a także obróbki zdjęć. W programie V Mieleckiego Festiwalu Nauki i Techniki znalazły się także warsztaty skanowania i drukowania 3D oraz warsztaty z zapisu konstrukcji – projektowanie 2D i 3D.

Składamy serdeczne podziękowania wszystkim tym, którzy z ogromnym zaangażowaniem podjęli idee V Mieleckiego Festiwali Nauki i Techniki, a tym samym sprawili, iż mogliśmy być uczestnikami wartościowej imprezy edukacyjnej.

List Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej do Uczestników i Organizatorów

V Mieleckiego Festiwalu Nauki i Techniki